Albatrosy do perfekcji opanowały sztukę wykorzystania wiatru na swoją korzyść. Dopiero będąc w powietrzu pokazują swoja prawdziwą majestatyczną naturę. Albatros szarodzioby (Thalassarche cauta, ang. shy albatross, shy mollymawk) to jeden z przedstawicieli tej niezwykłej grupy. Cała populacja jaką znamy gniazduje na trzech niewielkich skalistych wyspach Tasmanii- Albatross Island, Pedra Branca i Mewstone. Szacunkowa populacja składa się tylko z 15 tysięcy par. Jednym z niewielu sposobów, aby spotkać te niezwykłe stworzenia to wybranie się na rejs pelagiczny. Ptaki często podążają za statkami, zwłaszcza rybackimi licząc na łatwy łup.
Albatrosy to fascynujące zwierzęta. Pary tworzą długotrwałe monogamiczne więzi, umacniane co roku rytualnym pokazem po powrocie na gniazdowanie. Albatrosy szarodziobe gniazdują w dużych koloniach, ich lęgi zaczynają się w okolicy września. Pisklęta wykluwają się w grudniu i potrzebują około 4,5 miesiąca, aby podrosnąć do właściwych rozmiarów karmione przez oboje rodziców. Po opuszczeniu kolonii nie wrócą do niej przez kolejne 3 lata. Pierwsze własne lęgi rozpoczną w wieku 5-6 lat. Warto wiedzieć, że są długowieczne, mogą dożyć nawet do 60 lat.
Jednym z problemów z którym muszą zmierzyć się albatrosy podczas lęgów jest zmieniający się klimat. Niektóre miejsca są bardzo narażone na zmiany i często dotyczy to wysp na których gniazdują ptaki morskie. Zmieniające się warunki pogodowe i cieplejsze lata oznaczają również więcej deszczu w sezonie lęgowym. Albatrosy budują gniazda głównie z błota i dostępnej roślinności, tworząc misę do której składają pojedyncze jajo. Ekstremalne opady deszczu i wiatr mogą skutkować wymyciem gniazd, wypadnięciem i przemarznięciem piskląt, co skutecznie przekłada się na niższy odsetek udanych lęgów. Ten problem jest wyraźnie widoczny na jednej z wysp gdzie gniazdują te niezwykłe ptaki- Albatross Island. W 2017 roku w ramach programu próbnego zbudowano i przetransportowano tam drogą powietrzną sztuczne gniazda, zaprojektowane tak, aby były bardziej wytrzymałą wersją tych naturalnych. Celem projektu było zwiększenie sukcesu lęgowego albatrosów, aby pomóc wyrównać ich szanse w starciu z wpływem zmian klimatycznych. Ta niewielka wyspa, mająca około kilometra długości i kilkuset metrów szerokości, jest zwykle domem dla około 5 tysięcy par lęgowych. Większość ze 120 sztucznych gniazd zostało zaakceptowane przez ptaki, które często poprawiały je dodatkowo dodając do konstrukcji błoto oraz roślinność. Projekt został sfinansowany przez rząd tasmański i federalny, WWF-Australia, CSIRO i Tasmanian Albatross Fund.
Albatross Island została odkryta przez Europejczyków pod koniec XVIII wieku. Szacunkowo określano wtedy wielkość populacji na 20 tysięcy par. Ludzka obecność na niej nie sprzyjała jednak ptakom. Bardzo szybko, bo już w XIX wieku, populacja spadła do około 600 osobników. Powód? Ptaki zabijano dla ich piór oraz podbierano im jaja. W 2004 roku ich liczba wróciła do 25% populacji sprzed eksploatacji. Wniosek jest prosty, coś co łatwo można zniszczyć, dużo trudniej jest odbudować.
Albatrosy są jedną z najbardziej zagrożonych grup ptaków morskich. Szesnaście z 22 obecnie znanych gatunków albatrosów jest uważanych za zagrożone zgodnie z kryteriami Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). Aktualnie albatros szarodzioby to gatunek bliski zagrożenia (kategoria IUCN to NT; near threatened).
Poza zmianami klimatu poważnym zagrożeniem dla albatrosów jest rybołówstwo, gdzie ptaki przypadkowo giną jako przyłów, zwłaszcza podczas połowów z użyciem lin haczykowych (ang. longline fishing) oraz trałowania (ang. trawling). Praktyki te mogą być odpowiedzialne nawet za 75 % śmierci wśród albatrosów. Narażone są głównie młode ptaki, które latają i polują na szerszym obszarze wód południowej Australii, podczas gdy dorosłe albatrosy zwykle pozostają relatywnie blisko swoich kolonii lęgowych przez cały rok.
Referencje:
https://www.worldwildlife.org/pages/constructing-artificial-nests-for-shy-albatross
BirdLife International. 2022. Thalassarche cauta. The IUCN Red List of Threatened Species 2022: e.T22729604A213489185
Agreement on the Conservation of Albatrosses and Petrels. 2009. ACAP Species assessments: Shy Albatross
Thalassarche cauta. Downloaded from http://www.acap.aq on 31 August 2009
G. B. Baker, M. C. Double, R. Gales, G. N. Tuck, C L. Abbott, P. G. Ryan, S. L. Petersen, C. J.R. Robertson, R. Alderman., 2007. A global assessment of the impact of fisheries-related mortality on shy and white-capped albatrosses: Conservation implications, Biological Conservation 137, 319-333
Thomson RB, Alderman RL, Tuck GN, Hobday AJ., 2015. Effects of Climate Change and Fisheries Bycatch on Shy Albatross (Thalassarche cauta) in Southern Australia. PLoS ONE 10(6): e0127006. doi:10.1371/journal.pone.0127006
Wspaniałe zdjęcia, gratulacje, doskonała jakość 🙂
Świetny artykuł, bardzo dziękuję za przybliżenie tego gatunku. Miejmy nadzieję że populacja względnie wróci do dawnych poziomów, a człowiek umożliwi im spokojne życie.
Dziękuję, też na to liczę 🙂
Fantastyczne ptaki, śliczne ujęcia!
Dziękuję, miło mi 🙂