Nur lodowiec (Gavia immer, ang. great nothern diver or common loon) to gatunek gniazdujący głównie w Ameryce Północnej. Jego mniejszą populację znajdziemy też w Europie, głównie na Islandii oraz Grenlandii. Jego globalna populacja szacowana jest na około 612-640 tysięcy osobników, z czego około 1,400-2,600 dorosłych żyje w Europie.

Lodowce gniazdują i żyją na głębokich jeziorach i na rozlewiskach. Są jednym z czterech gatunków nurów, które możemy spotkać w Europie. Poza nimi będą to nury: rdzawoszyje, czarnoszyje oraz białodziobe (te ostatnie są bardzo podobne do lodowców, ale wyróżnia je między innymi biały dziób). Wszystkie nury są świetnie przystosowane do pływania pod wodą, a jedną z ich charakterystycznych cech jest umiejscowienie nóg dość daleko z tyłu ciała. Dzięki temu, świetnie nurkują, polując głównie na ryby i wodne bezkręgowce. Większość zdobyczy zjadają pod wodą.

Nury składają zwykle 2 jaja, tu z tą parą był jeden pisklak. Na początku, kiedy pisklęta są małe i nie mają dobrze wykształconej zdolności termoregulacji dorosłe często wożą je na grzbiecie (podobnie jak u perkozów)

Jednak to co jest zaletą w wodzie, nie pomaga po wyjściu na ląd. Tutaj daleko wysunięte nogi utrudniają normalne chodzenie. Dlatego lodowce wychodzą na stały ląd tylko w celu założenia gniazda i złożenia jaj, a zdecydowaną większość życia spędzają w wodzie. Oprócz tego, że lodowce są świetnymi pływakami, dobrze radzą sobie również w powietrzu, podczas migracji mogą osiągać nawet ok. 113-130 km/h. To bardzo dobry wynik, zwłaszcza że lodowiec to wagowo spory ptak. Samce są zwykle większe od samic, w badaniach zrobionych na północnoamerykańskiej populacji waga samic wynosiła między 2,7-6,2 kg, a samców 3,3-7,6 kg.

Pierwszym etapem lotu jest wybicie się w powietrze, co u lodowców jest dość problematyczne przez ich sporą wagę. Jak radzą sobie z tym problemem ciężkie ptaki możemy zaobserwować u naszych łabędzi- potrzebują one dość długiego wybicia się do lotu podczas którego poruszają skrzydłami i biegną po tafli wody, aby uzyskać odpowiednią prędkość. Im większy lodowiec, tym na krótszy dystans migruje, niektóre ptaki pokonują dystans ponad 3500 km, inne nie przekraczają 1000 km. Europejska populacja zimuje głównie u wybrzeży Wielkiej Brytanii oraz Norwegii. Zdarza się, że podczas przelotów pojedyncze osobniki pojawiają się w Polsce, głównie na wybrzeżu.

Lodowiec w szacie letniej ma masywny czarny dziób, czarną głowę i charakterystycznie plamkowany wierzch ciała. Dodatkowo ma plamę na szyi złożoną z białych kresek. W szacie letniej lodowce są od kwietnia do października (tu zdjęcia z czerwca). W szacie spoczynkowej wierzch jest ciemny i gładki (bez kreskowania), dziób i szyja zmienia kolor na szarobiały.

Pisklęta pozostają pod opieką rodziców przez około 3 miesiące. Po tym czasie dorosłe odlatują na zimowiska zostawiając podrośnięte młode, które zbierają się w większe stadka na jeziorach.  Pozostają razem na miejscu zwykle kilka tygodni, potem odlatują na wody przybrzeżne oceanu i zostają tam kolejne dwa lata. Na tereny lęgowe wracają w trzecim roku życia, chociaż nie podchodzą od razu do lęgów (średnio zakładają je dopiero w szóstym roku życia).

Lodowiec wydaje cztery różne rodzaje odgłosów. Głosy terytorialne wydawane przez samce są charakterystyczne dla danego osobnika, stałe z roku na rok i nieco odmienne od głosów samców na innych jeziorach. Jednak, gdy samiec zmienia terytorium na inne jezioro, wówczas może zmienić swój głos terytorialny, często tak, aby bardziej odróżniał się od samców w okolicy. Wielu ludzi słyszało głos lodowca, nawet o tym nie wiedząc. Jego głos kontaktowy (zawodzący) wykorzystywany jest w filmach hollywoodzkich do dodania nastroju grozy. Co ciekawe często jest to scena w ciemnym lesie, dżungli lub innej lokacji, gdzie lodowce nie występują, ale cóż magia kina 😉 (jego głos pojawia się nawet w Avengers: Infinity War, na innej planecie).

Lodowce to długo żyjące ptaki, najstarsza samica, której wiek ustalono po obrączce, miała ponad 29 lat. Mimo względnie stabilnej populacji, istnieje wiele czynników zagrażających lodowcom. Badania prowadzone na kanadyjskiej populacji wykazały, że jednym z najważniejszych są kwaśne deszcze i obniżenie pH w jeziorach, w których żyją. Wpływa to bezpośrednio na większą biodostępność rtęci w jeziorze, co skutkuje wyższą zawartością rtęci w rybach, którymi żywią się lodowce, a w konsekwencji w samych lodowcach.

Literatura dla zainteresowanych:

BirdLife International. 2018. Gavia immer. The IUCN Red List of Threatened Species 2018

www.allaboutbirds.org/guide/Common_Loon/

Why Hollywood loves this creepy bird call? – YT

Bianchini K, Tozer DC, Alvo R, Bhavsar SP, Mallory ML., 2020. Drivers of declines in common loon (Gavia immer) productivity in Ontario, Canada, Sci Total Environ 738, 139724

Gray CE, Paruk JD, DeSorbo CR, Savoy LJ, Yates DE, Chickering MD, Gray RB, Taylor KM, Long IV D, Schoch N, Hanson W, Cooley J, Evers DC., 2014. Body Mass in Common Loons (Gavia immer) Strongly Associated with Migration Distance, Waterbirds 37, 64-75

Walcott Ch, Mager JN, Piper W., 2006., Changing territories, changing tunes: male loons, Gavia immer, change their vocalizations when they change territories, Animal Behaviour 71, 673–683

Aneta

Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze