Są takie gatunki, które bezwarunkowo kojarzą mi się z wiosną i wczesnym latem. Bohater dzisiejszego wpisu przylatuje już w marcu i od tego momentu można usłyszeć z koron drzew jego nawoływanie. Aktualnie mamy już lato w pełni i całkiem konkretne upały. Ale jeżeli wybierzemy się na spacer do parku czy lasu to dalej bez większego problemu go usłyszymy.

Pierwiosnek na świeżo kwitnącym drzewie

Pierwiosnek (Phylloscopus collybita, ang. chiffchaff) to niewielki ptak z rodziny świstunek (dawniej pokrzewkowate), szybko wracający do naszego kraju. Z wyglądu jest bardzo podobny do piecuszka (o którym osobny wpis tutaj) oraz świstunki leśnej. Jednak śpiew każdego z tych gatunków jest tak inny, że pozwala na ich łatwe odróżnienie. Trudniej jest kiedy nie słychać ich treli, wtedy doświadczenie i dobre światło są najlepszym sprzymierzeńcem. Jeżeli porównamy pierwiosnka do najbardziej podobnego piecuszka to zauważmy drobne różnice w wyglądzie m.in. pierwiosnek ma ciemniejsze nogi, mniej wyraźną brew, nieco ciemniejszy spód. Zmienność osobnicza może utrudnić wypatrzenie tych szczegółów.

Łatwo można nauczyć się rozpoznawania jego głosu, co niewątpliwie ułatwi jego wypatrzenie, nawet wtedy kiedy liście całkowicie przysłonią gałęzie.

U pierwiosnka podobnie jak u piecuszka nie ma różnic między samcem i samicą. Aktualnie wyróżniamy 6 podgatunków.

Pierwiosnek ma oliwkowo-brązowy wierzch
Ta ćma została kolejnym obiadem

Pierwiosnek ma duży zasięg, usłyszymy go na większości obszarów Europy, na Syberii, w Azji Mniejszej. Europejskie populacje zimują głównie w zachodniej oraz południowej Europie,  oraz północno-zachodniej Afryce. Odloty trwają do października. Przez to, że zimuje bliżej niż piecuszek, szybciej wraca na tereny lęgowe.

Samce wracają około 2-3 tygodnie szybciej niż samice. Są bardzo terytorialne i będą zaciekle bronić swojego terytorium. Para ma zwykle dwa lęgi w roku liczące około 4-6 jaj, pierwszy w maju, kolejny w okolicy początku lipca. Kuliste gniazdo budowane jest na ziemi. Młode są wysiadywane przez samicę przez około 2 tygodnie od złożenia ostatniego jaja, po wykluciu pozostają w gnieździe przez kolejne 2 tygodnie. Dieta pierwiosnka składa się głównie z owadów, ich larw i jaj, jesienią uzupełnia ją jagodami. 

Pierwiosnki są bardzo żwawe i często skaczą z gałęzi na gałąź

Jego polska populacja oceniana jest na 2 467 000 –3 087 000 par, co czyni go jednym z liczniejszych ptaków leśnych. Aktualnie populację uznaje się za stabilną. Cała światowa populacja jest szacowana na 10-500 mln osobników.

Dane dotyczące populacji pochodzą z:

BirdLife International. 2019. Phylloscopus collybita (amended version of 2017 assessment). The IUCN Red List of Threatened Species 2019

Chodkiewicz T., Chylarecki P., Sikora A., Wardecki Ł., Bobrek R., Neubauer G., Marchowski D., Dmoch A., Kuczyński L. 2019. Raport z wdrażania art. 12 Dyrektywy Ptasiej w Polsce w latach 2013-2018: stan, zmiany, zagrożenia. Biuletyn Monitoringu Przyrody 20: 1–80

Zdjęcie z cienia, ptak wydaje się być dużo ciemniejszy
I lepiej oświetlona wersja
Aneta

Subskrybuj
Powiadom o
guest
1 Komentarz
Od najstarszych
Od najnowszych
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
Patryk2562
1 rok temu

Nigdy nie słyszałem o tym gatunku. Jeśli chodzi o wygląd to jest naprawdę piękny, musze go wypatrywać tej wiosny.
_______________
koszulka z gołębiem